Ogród Piotra Ossowskiego: Ogórki

Dziś zapraszam na krótki artykuł o jednym z najbardziej popularnych warzyw, jakim jest ogórek. Odkąd pamiętam, zawsze był uprawiany w rodzinnym ogrodzie – zarówno na gruncie jak i w szklarni (gdy stała). Latem do obiadu była podawana mizeria, a na zimę kisiło się ogórki. Ta tradycja pozostała.

Wedle różnych podań, człowiek oswoił uprawę ogórka ponad 3 tysiące lat temu. Nie brakowało hipotez wskazujących, że nastąpiło to 7 tysięcy lat temu. Jeśli tak było, to miało miejsce w okresie rewolucji neolitycznej, kiedy człowiek przeszedł od koczowniczego trybu życia do osiadłego. To oznaczałoby, że ogórek znany był znany ludzkości w chwili założenia pierwszych ogrodów.

Powyższe przypuszczenia tylko w części potwierdziły źródła historyczne. Pewnikiem ogórek występował w kuchni Starożytnych Egipcjan, Greków oraz Rzymian. Warto jednak zaznaczyć, że ojczyznę tegoż warzywa uchodzą Indie, o długiej i bogatej historii sięgającej czasów starożytnych.

Niewątpliwie ogórek był uprawiany w późniejszych wiekach – średniowieczu, czasach nowożytnych i bliskim nam – XIX i XX wieku po obecny XXI. Ponoć na kontynencie europejskim po raz pierwszy uprawa ogórka w szklarni miała miejsce we Francji za czasów króla Słońce – Ludwika XIV, czyli w XVII wieku, gdy Rzeczpospolita Obojga Narodów borykała się z szeregiem wojen z sąsiadami – Rosją, Szwecją, Imperium Osmańskim czy powstaniami kozackimi.

Ogórek jako warzywo pochodzi z rodziny dyniowatych, czyli z tej samej co dynie oraz arbuzy. Na rynku występuje blisko 100 gatunków. W moim ogrodzie występują te, które pną się po specjalnie zbudowanym dla nich stelażu. Specjalnie dla nich przeznaczana jest nasłoneczniona grządka. Latem trzeba regularnie i dość konkretnie podlewać ogórki. Jednak podlewać należy ziemię przy korzenia, uważając, aby nie polać liści – można w ten sposób je spalić.

Ogórki mają szerokie zastosowanie w kuchni. Wynika to z ich właściwości odżywczych. Są źródłem witamin: A, B6, C, E i K oraz magnezu, krzemu i potasu. Posiadają przeciwutleniacze oraz kukurbitacyny, które będąc bezpieczne dla człowieka, zwalczają pasożyty oraz mają zdolności antynowotworowe. Tę substancję łatwo rozpoznać po gorzkawym smaku. Występuje także w pestkach dyni.

Ogórki mają właściwości moczopędne, co polega na rozpuszczaniu kwasu moczowego, który osiadając w nerkach może tworzyć kamienie. Zresztą samo warzywo należy do grona zasadotwórczych roślin jadalnych, które skutecznie odkwaszają ludzki organizm.

Ogórki są dobre na zgagę. Z racji niewielkiej ilości kalorii, dietetycy zalecają spożywanie tegoż zielonego warzywa przez osoby chcące zrzucić zbędne kilogramy. Warto również sięgać po ogórki w upalne dni – świetnie spełniają wówczas rolę orzeźwiającą, co docenił w pierwszym wieku przed naszą erą Juliusz Cezar – rzymski wódz.

Ponadto ogórki mają zastosowanie w kosmetyce i służą ludzkiej cerze. Dzięki nim można wypięknieć, załagodzić wszelkie podrażnienia skóry czy zbyt mocną opaleniznę.

Niewątpliwie więc ogórki mają szerokie zastosowanie. Towarzyszą człowiekowi od tysiącleci, dając z siebie jak najwięcej. W sezonie warto je zbierać i kisić, aby jesienią czy zimą przypomnieć sobie zapach lata. Latem przy tworzeniu sałatki nie można pomiąć ogórków.